Müslüman ülkede yaşıyoruz
diye, hepimizde yediklerimizin helal olduğuna dair bir inanış var içten içe.
İslam bize domuz eti yemeyi yasakladı, e biz de müslüman ülkede olduğumuza
göre?
'Yok
ya, daha neler, yoktur, amma abarttın. Hem domuzu nereden bulup ta kesecekler değil mi,
Türkiye'de domuz ne gezer? İnsafsızlar, kıymaya domuz, eşek, at eti
karıştıracak değiller ya! İtiraf edin, böyle düşünüyoruz. Muhtemelen de yoktur
ama emin misiniz? Hangimiz, bir restorana gittiğimizde helal sertifikalıdır
tabelasını göz ucuyla da olsa arıyor? Kaçımız bunu görse bile, inanmayıp ibraz
edilmesini istiyor? Bir örnek verecek olursam, dün Gobitte diye bir markada
sıra beklerken iki bayan gelip, 'Helal et tabelanızı asmışsınız, sertifikanızı
görebilir miyim?' dedi. Çalışanın yüzü asıldı, sıradakiler de tuhaf bir şekilde
kadına baktı. Çalışan, zaten kan ter içerisinde, sertifikayı nereden bulup
getireceğini düşünürken, sıradakiler de , nereden çıktı bu işgüzar, zaten
karnımız aç der gibiydi. Sıra geldi, siparişlerimizi aldık, ona rağmen o bayan,
içeride sertifika arayışı yüzünden sırada bekliyordu hala. Kimsenin bayana
destek çıkması bir yana, herkes işine çomak soktuğu için kendisine kızgındı.
Neden ben de beklemedim diye hala düşünüyorum. Sertifikayı da göstermişlerdir büyük ihtimal, onu da bilmiyorum, başka konular... Bir bayan düşünün, örtüsünü görmeyin, bayan orada sadece hakkını arıyordu, pekala destek çıkılabilirdi.
Sadece
etle kısıtlamayayım konuyu. Kaçımız ekmeğimizi yaptığımız un, makarna, peynir,
süt,et...vs. gibi temel gıdaları sorguluyor? Bir de temel olmayıp ta, sadece
zevklerimiz için, içerisine bakmadan yediklerimiz var ki saymayayım...Dondurma,
krem şanti, çikolata, şekerlemeler, ketçap/mayonez, meyve suyu... Tüketmezsek ölmeyeceğimiz şeyler sonuçta...
Hiç
bir şey yemeyelim mi?
İnsan dediğin bir hayvan
türü, en akıllısı geçinir. Normal şartlarda tavuk bile, kümese bağımlı
olmaz, beslenmek için kilometrelerce menzil içerisinde gezer, böcekleri bulur,
kendisine faydalı ve zararlı otları tanır. Oturup ta fare zehiri yemez. Bizse
ne bulsak yiyoruz şimdilerde, görünüşte yemiyor olsak ta birçok hazır gıdanın
içerisinde kendimiz için zararlı bir çok maddeyi vücudumuza alıyoruz. Şimdiki
mutant tavuklar gibi, önlerine verileni tık tık tık, hababam bilinçsizce...
Tek
tek içerisinde ne var ne yok bilgisini anlayabilecek kadar engin bir bilgiye
sahip olamadığımıza göre, ya butik dediğimiz, bildiğimiz yerleden alışveriş
yapacağız ya da bu konuda sertifikalandırılmış ürünlere
yöneleceğiz. Ülkemizde bu konuda güvenilir, tek başına bir sertifikalandırma
sistemi yok. 2013 yılından bu yana TSE, devlet eliyle bu işi yapmaya çalışıyor.
TSE gibi bir firmanın, helallik noktasında ne kadar ehil olabileceğini
tartışanlar var, bu bir boyut olmak üzere bir başka boyut ise Türkiye deki
denetim mekanizmalarının da ne kadar güçlü! olduğu gerçeği... Yine de en
güvenilir mekanizmanın bu olduğunu düşünüyorum.
Bu
işi uluslararası platformda yaptığını iddia eden bir organizasyon daha var,
Gimdes. Her ürünün sertifikalandırılması zaman ve ayrı ayrı ücrete tabi
olduğundan, sertifika sayısı çok ta fazla değil. Samimi niyetlerle kurulmuş ve
yönetilmeye çalışılan bu kurumdan çok fazla şey beklemek, yüklenmek doğru
olmaz. Neticede sivil bir toplum örgütünün yapabileceğini yapmaktadır.
Aşağıda
Gimdes ile TSE arasında geçen medyadaki tartışmalara yer verdim. Dileyenler
karşılıklı atışmalardaki detayları linkten okuyabilir.
Tam
anlamıyla olmasa da/olamasa da, dışarıdan hazır olarak satın aldığım ürünlere
dikkat etmeye çalışıyorum, bu konuda hassas davranmaya gayret ediyorum. Ayrıca,
bana kalırsa, helallik noktasını gözetmeseniz bile, bu ürünlerin katkısı daha
az ve diğerlerine göre daha sağlıklı. İki liste de sürekli olarak
güncelleniyor. Sertifikası iptal edilenleri, yenilenmeyenleri de sebepleriyle
birlikte duyurularda görmek mevcut.
Öncelikle TSE'nin sertifikalandırdığı ve
şu an yürürlükte olan 'Helal Belgeli Firmalar' a göz atalım ( Birçok marka var
ama sadece bilinenleri/ en azından sadece benim buralarda markasına
rastladıklarımı yazacağım. )
TAVUK:
Banvit,
Beypiliç, Erpiliç, Pınar, Şenpiliç, Akpiliç, Besler, Körpe, Lades
KIRMIZI
ET:
Aba
piknik, Aytaç, Banvit, Et ve süt Kurumu, Namet, Pınar, Sultan, Şahin, Lezita, Torku,Polonez
İŞLENMİŞ
ET VE ÜRÜNLER:
Banvit,
İkbal, İmamoğlu, Superfresh, Torku
BAL:
Altıparmak, Balkovan, Binbirçiçek, Balparmak, Koska
BİTKİSEL YAĞLAR:
Salat,
Teremyağ, Bizimyağ, Zade, Yonca, Yayla, Kalbim, Ona, Hüner, Luna, Halk, Orkide
BİSKÜVİ / GOFRET:
ÇAY:
Çaykur, Karali
ÇİĞKÖFTE:
Tatlıses
ÇİKOLATA VE KAKAO:
Torku ( çikolata, fındık ezmesi ), Saray ( çikolata, kokolin, fındık ezmesi), Melodi ( badem şekeri, türk lokumu, çikolata ) Pelit( çikolata, fındık ezmesi ), Kahve dünyası ( çikolata ve kakao ),
DONDURMA:
Ülker golf
İÇECEK:
Tamek, Niğde gazoz, Uludağ, Asya,Tamek
MAKARNA VE UN
Alpa, Hastel, Hatap, Bellini, Oba, Tat, İstanbul halk ekmek unu (ihe) , Makarneks ( çabuk erişte çeşitleri )BİSKÜVİ / GOFRET:
Karsa, Bolçi, Halk, Saray, Bifa, Torku ,Cici ( hazır kek ve yumuşak şeker ), Haribo ( meyve aromalı yumuşak şeker ), Torku ( sert şeker, tahin helvası , lokum, şekerleme, tam buğday unlu kek, gofret ), Koska ( helva, reçel çeşitleri )
YUMURTA:
Burdan,
Çorum
SU:
Elmacık
SÜT
VE ÜRÜNLERİ
Aynes,
Cebel, Eker, Ekiciler, Ülker Golf(dondurma), Tahsildaroğlu, Yörsan, Yörükoğlu, Kebir, Torku
ŞEKER:
Torku ( Kristal beyaz şeker ve kesme şeker )
ZEYTİN, KONSERVE,
SALÇA
Marmara
birlik, Tariş, Tamek, Berrak
ÇORBA:
Ülker Bizim mutfak ( çorba çeşitleri, tavuk ve et bulyon )
***Tüm bu firmaların bir çok alanda, alt kategorilerde ürünleri var ve hepsini buraya yazmak imkansız. Arzu ederseniz, tek tek bakabilirsiniz.
TAVUK:
Beyza
piliç ( işlenmiş et ürünleri dahil ) ,Erpiliç ( hemen hemen tüm işlenmiş et
ürünleri dahil ) İşlek gıda ( yumurta dahil ), Köytür ( Yemsel ), Lezita,
Keskinoğlu, Akdeniz Toros et ( kırmızı et ürünleri de dahil )
----- sadece bütün ve parça piliç, İşlek, Zekiler, Kandazlar ( iptal )
KIRMIZI
ET:
Afia, Sultan
et ( karkas ve parça et ), İtina gıda ( karkas ve parça
et, köfte, kıyma ), Akdeniz Toros et ( hepsi ), Bereket döner
BAL:
Koska (Merter)
( Tahin, Tahin
Helvası, Reçel, Pekmez, Bal, Cezerye ve Lokum dahil ), Aksu Vital, Balarısı, Yörem
BİTKİSEL YAĞLAR:
Orkide yağ ( hemen hemen her çeşit yağ), Keskinoğlu Ravika ( özel yağlar ve riviera zeytinyağı
hariç ) , Kristal ve Antik Küp ( Naturel
sızma zeytinyağı, riviera zeytinyağı,mısır yağı, ayçiçek yağı )
ÇAY:
Ofçay (siyah çay ), Nurçay ( siyah çay)
ÇİĞKÖFTE:
Tatlıses Çiğköfte( lavaş hariç )
ÇİKOLATA:
Nafia gıda, Tadelle ( Fındık Dolgulu Sütlü Çikolata, Beyaz Çikolata Kaplamalı Fındık Dolgulu Sütlü Çikolata, Fındık Dolgulu Bitter Çikolata, Gol Sütlü Çikolata Kaplamalı Fındık Draje, Sağra Sütlü Çikolata, Sağra Fındıklı Sütlü Çikolata, Sağra Antep Fıstıklı Sütlü Çikolata, Sağra Bitter Çikolta, Sağra Fındıklı Bitter Çikolata, Sağra Antep Fıstıklı Bitter Çikolata, Sağra Madlen Sütlü ve Bitter Çikolata )
DONDURMA:
DONDURMA:
Vittamin dondurma ( sade kakaolu meyveli
), Alpedo ( Sade Maraş usulu dondurma, Meyveli
dondurma, Çeşnili dondurma, Kakaolu dondurma, Meyveli sorbe ( Çikolata taneli
dondurma ve dondurmamgaymak markalı ürünler hariç )
HİNDİ:
Alphindi, Bolcahindi
İpekyolu
İÇECEK:
Meysu ( Vişne, kayısı, portakal, şeftali, karışık nektar ), Elite Natural, Asya meyve suyu ( Tüm soslar, Vişne suyu ve Vişne konsantresi hariç )
BAHARAT:İpekyolu
KETÇAP/MAYONEZ:
Nafia gıda
MAKARNA:
Nuh un ankara, Selva ( un ve irmik dahil
) , Pastavilla ( irmik dahil ), Golda, Nudo ( hazır kıvırcık erişte )
MAYA
Pakmaya ( yaş ve kuru )
SALÇA:
Tat gıda ( Domates, acı
biber, tatlı biber, karışık salça, doğranmış ve rende domates, domates
suyu,soyulmuş domates, bamya,fasulye, bezelye, türlü, garnitür konservesi ),
Agrovita
UN:
Semoline ( mısır irmiği ), Kale un,
Selva un
SÜT VE ÜRÜNLERİ
Yörsan (Süt,Peynir Çeşitleri, Tereyağ,
Yoğurt, Ayran, Vişne ve Çilek Reçeli-Not:(meyveli ve yoğurt aromalılar hariç), Enka süt ( Peynir Çeşitleri, Tereyağ, Yoğurt, Ayran), Muratbey
peynirleri ( labne ve beyaz krema peynir hariç ), Teksüt
( Peynir Çeşitleri, Tereyağ, Yoğurt ve Ayran ), Balkan süt [ Süt ve Süt Ürünleri (Meyveli yoğurtlar hariç) ] , İçim [ Şişe, uht, pastörize, beyaz peynir, kaşar peynir, kaymak, süttozu, tereyağ, yoğurt, ayran ( meyveli yoğurt ve dilimli kaşar hariç ) ]
Başta kendim için, listesine derli toplu bakabileceğim bir yazı oldu. Umarım bu konuya ilgi duyanlar/bundan sonra duyacaklar için rehber niteliğinde bir yazı olmuştur:)
Güncellenmiştir: 25.01.2015
Güncellenmiştir: 25.01.2015
Ben tse ye pek güvenemiyorum açıkçası şuan. Gimdesinkileri tercih ediyorum. Neden bilemiyorum ama öyle hissediyorum. Bu da son zamanlarda gelişti. Yazınızda belirttiğiniz gibi Müslümanların çoğunlukta bulunduğu bir yerde yaşamanın getirdiği bir rahatlık vardı. Ama son zamanlarda ortaya çıkan haberlerle dikkat etmek gerektiği ortaya çıktı. Et konusunda sıkıntımız yoktu. Güvendiğimiz bir yer var. Oradan alıyorduk ama ya diğer şeyler? Bir müslümanın helal yemesi çok önemli. İbadetlerinin kabulü buna bağlıdır. Neyse uzatmayayım. Belki yaklaşık bir aydır dışarıdan ekmek almıyorum. Sertifikalı bir un ve maya alıyorum. Buzdolabında saklıyorum.
YanıtlaSilHani demiş ya Aziz Pavlus;
YanıtlaSil“Gün gelecek inananlar için dağdaki yiyecek ottan başka bir şey kalmayacak” diye, durum tam olarak ta oraya gidiyor...Et konusunda benim de sıkıntım yok. Kendi yetiştirdiğimiz , ne yediğinden emin olduğumuz, organik et tüketiyoruz. Peki, siz un ve mayayı nereden temin ediyorsunuz?
gerçekten güzel bir derleme olmuş ama bende TSE pek güvenmiyorum
YanıtlaSilHariboya helal sertifikası vermiş, açıkçası bana da tuhaf gelmiyor değil. Teşekkürler güzel yorum için
YanıtlaSil